ژلاتین ماهی: یک ماده تجدیدپذیر برای تولید پوشش های زیست تخریب پذیر فعال

نویسندگان

1 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

چکیده

اغلب پوشش­ هایی که برای حفظ مواد غذایی استفاده می­شوند، از مواد پلاستیکی سنتزی ساخته شده­اند. با این حال، به دلایل زیستی، اخیراً توجّه به پوشش­ های با قابلیت زیست تخریب­پذیری معطوف گردیده است. ژلاتین به­طور گسترده به دلیل توانایی تهیه فیلم یکنواخت به عنوان یک پوشش و تناسب به عنوان یک پوشش خارجی برای محافظت غذا در برابر خشکی، نور و اکسیژن مورد مطالعه قرار گرفته است. به­علاوه، یکی از اولین موادی است که به­عنوان حامل ترکیبات فعال زیستی پیشنهاد شده است. اخیراً ژلاتین با منبع ماهیان دریایی، به عنوان جایگزین ژلاتین پستانداران مورد توجّه قرار گرفته است. ویژگی­های مکانیکی و ممانعتی این پوشش­ها به میزان زیادی وابسته به ویژگی­ های شیمیایی و فیزیکی ژلاتین به ویژه ترکیب اسید آمینه که بسته به گونه، به میزان زیادی تفاوت دارد و توزیع وزن مولکولی که اساساً به فراوری بستگی دارد، می­باشد. فرمولاسیون­های متفاوت پوششی می­توانند برای گسترش ویژگی­ های شیمیایی، فیزیکی و اضافه نمودن کاربردهای جدید تبیین گردند. این مقاله به مرور جدیدترین منابع علمی مربوط به فیلم ­ها بر اساس ژلاتین حاصل از گونه­ های متفاوت ماهی پرداخته و راهکارهای گوناگونی را برای ارتقای ویژگی­ های فیزیکی چنین پوشش ­هایی با ترکیب ژلاتین ماهی با دیگر پلی­مرهای زیستی همانند پروتئین ایزوله سویا، روغن، اسیدهای چرب و پلی­ ساکاریدهای خاص در نظر می­ گیرد. ضمن اینکه در ارتباط با استفاده از نرم­ کننده ­ها و مواد فعال سطحی مختلف نیز بحث می­ گردد.  ویژگی های خاص همانند فعالیت­ های ضد­اکسیدانی و ضد­میکروبی نیز می­توانند از ترکیب ژلاتین با کیتوزان، لیزوزیم، اسانس، عصاره ­های گیاهی یا ویتامین C به ­منظور تولید یک ماده زیستی برای بسته­ بندی مد نظر قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها