بررسی امکان استفاده از فنّاوری ازن در صنعت بسته بندی محصولات غذایی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، سبزوار

2 دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان

3 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، سبزوار

چکیده

امروزه، استفاده از فنّاوری ازن به عنوان یک روش کارآمد جهت حذف میکروارگانیسم‌ها و استرلیزاسیون مواد بسته‌بندی به میزان زیادی مورد توجّه صنعتگران غذا قرار گرفته است. در این میان برهم کنش گاز ازن و مواد بسته­بندی بسیار حائز اهمیت بوده و شناخت این عوامل در کیفیت مواد غذایی بسته­بندی شده و ایمنی غذایی آن نقش بسزایی دارد. به طوری که حضور این گاز در مجاورت مواد بسته­بندی می‌تواند سبب تغییراتی در برخی از خصوصیات پلیمر‌های پلاستیکی مورد استفاده در بسته‌بندی نظیر تغییر در خصوصیات بازدارندگی، مکانیکی، فیزیکی، ساختاری و یا تجزیه شیمیایی پلیمرهای آن گردد. از مهم­ترین تغییرات مشاهده شده در این پلیمرها می‌توان به تغییر در میزان کشش سطحی و چسبندگی پلیمرهایی نظیر پلی­اتیلن، پلی­پروپیلن و پلی­اتیلن ترفتالات، تغییر در ساختار حلقه­های آروماتیک فیلم­های پلی­استایرن و کاهش پایداری آن­ها، افزایش میزان و سرعت اکسیداسیون در بخش آمورف پلیمرها و شکل­گیری و حضور برخی فرآورده­های اکسیداسیون نظیر استرهای پلاستیک، آلکان، آلکن‌ها، کتون‌ها و پراکسیدها اشاره کرد. کلیه تغییرات ایجاد شده در پلیمرها می­توانند سبب تغییر در خواص کیفی مواد غذایی بسته­بندی شده و کاهش ایمنی غذایی آن شود. بنابراین جهت استفاده بهینه از این فنّاوری، درک صحیح از مکانیزم و عوامل مؤثر بر این واکنش‌ها، ضروری به نظر می­رسد. در این مطالعه، نتایج تحقیقات انجام شده در زمینه کاربردهای گاز ازن در صنعت غذا، تغییرات ایجاد شده در مواد بسته­بندی تحت تأثیر تیمار با ازن و نیز تأثیر این مواد بر خواص کاربردی ازن ‌بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها