بررسی امکان استفاده از فنّاوری ازن در صنعت بسته بندی محصولات غذایی

کمانی, محمدحسن; فلاح شجاعی, مونا; ریگی, صادق; میرزایی, حبیب اله

بررسی امکان استفاده از فنّاوری ازن در صنعت بسته بندی محصولات غذایی

نویسندگان

¹ دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، سبزوار

² دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان

³ دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، سبزوار

چکیده

امروزه، استفاده از فنّاوری ازن به عنوان یک روش کارآمد جهت حذف میکروارگانیسم‌ها و استرلیزاسیون مواد بسته‌بندی به میزان زیادی مورد توجّه صنعتگران غذا قرار گرفته است. در این میان برهم کنش گاز ازن و مواد بستهبندی بسیار حائز اهمیت بوده و شناخت این عوامل در کیفیت مواد غذایی بستهبندی شده و ایمنی غذایی آن نقش بسزایی دارد. به طوری که حضور این گاز در مجاورت مواد بستهبندی می‌تواند سبب تغییراتی در برخی از خصوصیات پلیمر‌های پلاستیکی مورد استفاده در بسته‌بندی نظیر تغییر در خصوصیات بازدارندگی، مکانیکی، فیزیکی، ساختاری و یا تجزیه شیمیایی پلیمرهای آن گردد. از مهمترین تغییرات مشاهده شده در این پلیمرها می‌توان به تغییر در میزان کشش سطحی و چسبندگی پلیمرهایی نظیر پلیاتیلن، پلیپروپیلن و پلیاتیلن ترفتالات، تغییر در ساختار حلقههای آروماتیک فیلمهای پلیاستایرن و کاهش پایداری آنها، افزایش میزان و سرعت اکسیداسیون در بخش آمورف پلیمرها و شکلگیری و حضور برخی فرآوردههای اکسیداسیون نظیر استرهای پلاستیک، آلکان، آلکن‌ها، کتون‌ها و پراکسیدها اشاره کرد. کلیه تغییرات ایجاد شده در پلیمرها میتوانند سبب تغییر در خواص کیفی مواد غذایی بستهبندی شده و کاهش ایمنی غذایی آن شود. بنابراین جهت استفاده بهینه از این فنّاوری، درک صحیح از مکانیزم و عوامل مؤثر بر این واکنش‌ها، ضروری به نظر میرسد. در این مطالعه، نتایج تحقیقات انجام شده در زمینه کاربردهای گاز ازن در صنعت غذا، تغییرات ایجاد شده در مواد بستهبندی تحت تأثیر تیمار با ازن و نیز تأثیر این مواد بر خواص کاربردی ازن ‌بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها