دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز
چکیده
امروزه ارزش بسیاری از کالاها با بسته بندی سنجیده می شود، زیرا بررسی های متفاوت، گویای این امر است که بستهبندی زیبا یکی از عامل های اصلی و تأثیرگذار بر تصمیم مصرف کنندگان به هنگام خرید محصولات می باشد. یکی از دلایلی که اهمیت طرح بسته بندی را بیشتر برجسته می کند، خرید ناگهانی است و در مورد محصولاتی که مصرف کننده به سرعت اقدام به خرید آنها می کند، قصد خرید بستگی به میزان برقراری ارتباط در نقطه فروش دارد، لذا درک مصرف کننده از ماهیت محصولات از طریق عناصر ارتباطی بسته بندی بر انتخاب وی اثرگذار می باشد. هدف از این مقاله، ایجاد بینشی برای بازاریابان در خصوص تأثیر طرح بسته بندی محصولات غذایی بر رفتار خرید آنی مصرف کنندگان میباشد. از این رو، ابتدا مفهوم و عناصر طرح بسته بندی مطرح می گردد و سپس نقش آن در تحریک خرید آنی مصرف کنندگان مورد بررسی قرار می گیرد.
ابراهیمی، ا.، علوی، م. و نجفی، م. (1394). «بررسی اثر جنبه زیباشناختی بستهبندی، قصد خرید کالا و ترجیح بسته بندی». فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین، شماره 11. 147-180.
بحرینی زاده، م.، و رجبی، آ. (1395). «سنجش تأثیر ادراک مصرف کننده از قابل استفاده بودن بسته بندی محصول، بر تصمیم خرید ناگهانی: با در نظر گرفتن متغیر تعدیل گر سطح پایین درگیری ذهنی مصرف کننده»، فصلنامه تحقیقات بازاریابی نوین، (1): 59-78.
حسن زاده کریم آباد، ح.، و خلیل، م. (1390). «شناسایی مؤلفه های اثرگذار بر بسته بندی محصولات غذایی (با تأکید بر تأمین نیازهای مصرف کنندگان)». مجله راهبرد، 13-18.
رحیم نیا، ف.، علوی، س.، و نجفی سیاهرودی، م. (1391). «بررسی تأثیر ویژگیهای دیداری و کارکردی بستهبندی بر خرید مواد غذایی با تعدیل گری متغیر بومشناختی مشتری». مدیریت بازرگانی، 4(3)، 65-82.
رهبری، م.، داوودی، م.، و حن زاد، م. (1395). «ویژگی های طراحی بسته بندی مواد غذایی». فصلنامه علوم و فنون بسته بندی، 20.
عارفی، ا.، و نکویی، م. (1389). «تأثیر بسته بندی بر تصویر شناسه در محصولات غذایی». چشم انداز مدیریت بازرگانی، (4)، 107-124.
عباسپور اپورواری، ح. (1390). «بررسی تأثیر طرح بسته بندی (تصویر، رنگ) بر رفتار مصرف کننده در انتخاب محصولات غذایی». مطالعه مورد شرکت پگاه کرمان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
عزیزی یوسف کند، ع. (1392). «گرافیک و طراحی بسته بندی». نشریه کتاب ماه هنر، شماره 178. 45-50.
علوی، س. (1387). «بررسی تأثیر استراتژی تمایز پورتر بر عملکـرد سـازمانی از طریـق بسـته بنـدی ها در شرکت های موادغذایی آستان قدس رضوی». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.
فیروزیان، م.، حسنقلی پور، ط.، و استیری، م. (1388). «بررسی تاثیرگذاری عوامل بسته بندی بر فرآیندهای مختلف رفتار مصرف کنندگان محصولات غذایی». نشریه مدیریت بازرگانی، 1(3). 125-146.
فیض، د.، و سلحشور، ا. (1389). «بررسی کاریرد نسبت طلایی در بسته بندی محصولات و تاثیر آن بر رفتار خرید مصرف کنندگان». مجله مدیریت بازرگانی، دوره دوم، شماره ششم. 113-134.
کرمانی نژاد، ف.، ترابی پاریزی، ش.، حمیدخانی، پ.، و خوبرو، ش. (1385). «نگاهی به طراحی بسته بندی». تهران: کلهر.
گیوی، م. (1395). «چگونگی تأثیرات رنگ در بسته بندی»، بازاریابی و میزان فروش». فصلنامه علوم و فنون بسته بندی، 26.
محمدنژاد، س.(1392). «بررسی تأثیر انطباق عوامل شکل و رنگ بسته بندی برتصمیم خرید مشتریان محصولات نوشیدنی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت، اقتصاد و حسابداری. دانشگاه پیام نور.
موتمنی، ع.، مرادی، ه.، همتی، ا.، هاشم زاده، آ.، و مرادی، و. (1393). «تأثیر عوامل بصری و اطّلاعاتی بسته بندی بر گرایش خرید مجدّد مواد غذایی». فصلنامه علوم و صنایع غذایی، 11(42). 31-42.
Ahmad, A. M. K., & Ahmad, Q. M. K. (2015). "'Factors Influence on Packaging Design in an Impulse Consumer Purchasing Behavior: A Case Study of Doritos Pack", International Journal of Marketing Studies, 7(6), 92-101.
Ampuero, O., & Vila, N. (2006). “Consumer perceptions of product packaging”. Journal of consumer marketing, 23(2), 100-112.
Asadollahi, A., & Givee, M. (2011). "The Role of Graphic Design in Packaging and Sales of Product in Iran". Contemporary Marketing Review, 1(5), 30-34.
Berkowitz, M. (1987). "Product shape as a design innovation strategy." Journal of Product Innovation Management, 4(4), 274-283.
Bloch, P. H. (1995). "Seeking the Ideal Form: Product Design and Consumer Response." Journal of Marketing, 59, 16-29.
Budiardjo, H. (2016). "The Impact of Packaging Design to Purchase Behavior through Brand Trust." International Journal of Business and Management Invention, 5(1), 82-89.
Cahyorini, A., &Rusfian, E. Z. (2012). "The effect of packaging design on impulsive buying", Bisnis & Birokrasi Journal, 18(1).
Chandon, P., &Ordabayeva, N. (2008). "Downsize in 3D, Supersize in 1D: Effects of the Dimensionality of Package and Portion Size Changes on Size Estimations, Consumption, and Quantity Discount Expectations".
Dörnyei, K., & Gyulavari, T. (2012). "Reading before buying-exploring consumer attitudes toward informative function of packaging." Retrieved from http://unipub.lib.uni-corvinus.hu/492/
Farooq, S., Habib, S., &Aslam, S. (December 2015). "Influence of product packaging on consumer purchase intentions", Journal of International Journal of Economics, Commerce and Management. 3(12). pp. 538-547.
Hanzaee, K. H. (2009)." Verbal and pictorial stimulus of package design in right-to-left languages according to brain laterality". INTECH Open Access Publisher.
Hasani, V. V., & Zeqiri, J. (2015). "Using factor analysis tool to analyze the important packaging elements that impact consumer buying behavior." International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 5(6), 267-276.
Hausman, A. (2000). "A multi-method investigation of consumer motivations in impulse buying behavior", Journal of consumer marketing, 17(5).403-426.
Holmes, G. R., & Paswan, A. (2012). "Consumer reaction to new package design." Journal of Product & Brand Management, 21(2), 109-116.
Hubert, M., Hubert, M., Florack, A., Linzmajer, M., & Kenning, P. (2013). "Neural Correlates of Impulsive Buying Tendencies during Perception of Product Packaging." Psychology and Marketing, p.861–873.
Husnain, M., & Akhtar, M. W. (2016). "Impact of Branding on Impulse Buying Behavior: Evidence from FMCG’s Sector Pakistan", International Journal of Business Administration, 7(1). p59.
Kamal khan, SH., Rehman, F., & Rashid, K. (2016). "Impact of labeling and packaging on consumer buying behavior", Journal of Marketing and Consumer Research. 19, pp. 13-21.
Mathur, S., & Qiu, C. (2012). "Single package size as a signal of quality: Theory and evidence." Available at SSRN 1799703.
Mutsikiwa, M., Marumbwa, J., & Mudondo, D. C. (2013). "The impact of informational package elements on consumer purchase behavior of breakfast cereal products: The case of university students in Masvingo, Zimbabwe." European Journal of Business and Management, 55-63.
Nancarrow, C., Wright, L., & Brace, I. (1998). "Gaining Competitive Advantage from Packaging and Labeling in Marketing Communication." British Food Journal, 100(2), 110-118.
Nilforushan, S., & Haeri, F. A. (2015). "The effect of packaging design on customers’ perception of food products’ quality, value, and brand preference (Case study: Pegah pasteurized cheese, in Isfahan city)." Walia Journal, 31, 127-132.
Oladele, P. O., Olowookere, B., Okolugbo, C. N., & Adegbola, E. A. (2015). "Product packaging as a predictive factor of consumer patronage of toothpaste in ADO-EKITI, NIGERIA." British Journal of Marketing Studies, 3(3), 12-28.
Oprea, O. B., Tiţa, O., & Georgescu, C. (2015). "Romanian consumer's behavior regarding food labeling-short analyses in the frame of Irses 318946 Project." Journal of EcoAgriTourism, 11(1), 70-79.
Polyakova, K. (2013). Packaging design as a Marketing tool and Desire to purchase.
Ranjbarian, B., Mahmoodi, S., & Shahin, A. (2010). "Packaging elements and consumer buying decisions." International Journal of Business Innovation and Research, 4(4), 376-390.
Rettie, R. and Brewer, C. (2000), "The verbal and Visual Components of Package Design". Journal of Product & Brand Management, 9(1), pp. 56-70.
Rundh, B. (2009). "Packaging design: creating competitive advantage with product packaging." British Food Journal, 111(9), 988-1002.
Sakuma, Y. (2015). "The importance of package design to Japense consumers: the role of visual and informational elements of package design in decision making (Master's thesis". Lappeenranta University of Technology).
Silayoi, P., &Speece, M. (2004). "Packaging and purchase decisions: An exploratory study on the impact of involvement level and time pressure". British food journal, 106(8), 607-628.
Silayoi, P., &Speece, M. (2007). "The importance of packaging attributes: a conjoint analysis approach." European Journal of Marketing, 41(11/12), 1495 – 1517.
Underwood, R. L., Klein, N. M., & Burke, R. R. (2001). "Packaging communication: attentional effects of product imagery." Journal of Product & Brand Management, 10(7), 403-422.
Vyas, H. (2015). "Packaging Design Elements and Users Perception: a context in fashion branding and communication." Journal of Applied Packaging Research, 7(2), 5.
Wang, E. (2013). "The influence of visual packaging design on perceived food product quality, value, and brand preference ." International Journal of Retail & Distribution Management, p. 805-816.
Wansink, B., & Park, S. (2001). "At the movies: how external cues and perceived taste impact consumption volume." Food Quality and Preference, 12(1), 69-74.
خدابخشی سورشجانی, زهرا, & ابراهیمی, ابوالقاسم. (1396). تأثیر طرح بسته بندی محصولات غذایی بر رفتار خرید آنی مصرف کنندگان. علوم و فنون بستهبندی, 8(29), 6-21.
MLA
زهرا خدابخشی سورشجانی; ابوالقاسم ابراهیمی. "تأثیر طرح بسته بندی محصولات غذایی بر رفتار خرید آنی مصرف کنندگان", علوم و فنون بستهبندی, 8, 29, 1396, 6-21.
HARVARD
خدابخشی سورشجانی, زهرا, ابراهیمی, ابوالقاسم. (1396). 'تأثیر طرح بسته بندی محصولات غذایی بر رفتار خرید آنی مصرف کنندگان', علوم و فنون بستهبندی, 8(29), pp. 6-21.
VANCOUVER
خدابخشی سورشجانی, زهرا, ابراهیمی, ابوالقاسم. تأثیر طرح بسته بندی محصولات غذایی بر رفتار خرید آنی مصرف کنندگان. علوم و فنون بستهبندی, 1396; 8(29): 6-21.