بررسی نقش فعالیت های آموزشی و ترویج کشاورزی در ارتباط با دانش بسته بندی و نگهداری کشمش (مطالعه موردی: شهرستان تاکستان)

همدانی, زهرا; مجردی, غلامرضا

بررسی نقش فعالیت های آموزشی و ترویج کشاورزی در ارتباط با دانش بسته بندی و نگهداری کشمش (مطالعه موردی: شهرستان تاکستان)

نویسندگان

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

² استادیار ترویج، توسعه و ارتباطات روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

چکیده

عدم توجّه انگورکاران به ضرورت بسته بندی و نگهداری کشمش در شرایط مناسب سبب کاهش کیفیت کشمش و در نتیجه عدم پذیرش از سوی مصرف کننده و افت چشمگیر قیمت آن شده است. برای رسیدن به وضعیت مطلوب، لازم است برنامه‌های آموزشی و ترویجی مختلفی در خصوص توجّه به بسته بندی و شرایط مناسب نگهداری به اجرا درآید. بنابراین هدف از انجام این تحقیق توصیفی- همبستگی، ارائه اطّلاعاتی در خصوص نقش فعالیتهای آموزشی و ترویجی بر دانش انگورکاران درباره تهیه، بسته‌بندی کشمش و تحلیل آن است. جامعه آماری تحقیق 2462 نفر از انگورکاران بخش مرکزی شهرستان تاکستان بودند که با استفاده از فرمول کوکران 240 نفر از طریق روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی انتخاب و مطالعه شدند. روایی محتوایی ابزار تحقیق با استفاده از نظرات متخصصان تأیید شد و با انجام مطالعه مقدماتی و محاسبه ضریب الفای کرونباخ بزرگتر از 7/0 برای شاخص های ترکیبی پایایی آن به دست آمد. نتایج توصیفی تحقیق نشان داد که دانش اکثریت انگورکاران درباره بسته‌بندی و نگهداری کشمش در سطح پایین است. همچنین انگورکاران برای کسب اطّلاعات خود از خدمات آموزشی و ترویجی در خصوص تهیه کشمش به میزان زیادی از ملاقات با مروجان و کارشناسان کشاورزی در مرکز ترویج و خدمات جهاد کشاورزی، استفاده از فیلم ها یا سی‌دی‌های آموزشی- ترویجی مرتبط و استفاده از حضور مروجان بهره می برند. ضریب همبستگی بین سطح دانش انگورکاران نسبت به بسته بندی و نگهداری کشمش با میزان استفاده از تمامی خدمات آموزشی و ترویجی 158/0 بود و رابطه مثبت و معنی‌داری در سطح پنج درصد بین این دو متغیر وجود داشت.

کلیدواژه‌ها

مراجع

تاج‌الدین، ب. (1391). «تهیه کشمش به روش آفتابی و نگهداری آن». مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، 26-1.
یزدانی، س. شهبازی، ح. (1386). «تعیین بازده مقیاس در باغ‌های انگور استان قزوین (مطالعۀ موردی منطقۀ تاکستان)». مجله اقتصاد و کشاورزی. 2(4)، 51-37.
تاج‌الدین، ب. (1384). «بررسی کیفیت کشمش در بسته‌بندی‌های مختلف». مجلّه تحقیقات مهندسی کشاورزی. 6(25)، 64-45.
مصباحی، غ. زمردیان، ع. داداش زاده، م. فرحتاکی، ع. (1391). «بررسی مقایسه‌ای تولید کشمش به وسیله خشک‌کن خورشیدی و سایر روش‌های خشک کردن». مجلّه پژوهش‌های علوم و صنایع غذایی. 74-61.
عین افشار، س.(1385). «مقایسه آلودگی زدایی خشکبار (آلو، کشمش، و برگه) به دو روش مایکروویو و گوگردزنی». مجلّه تحقیقات مهندسی کشاورزی. 7(28)، 12-1.
غزایی، ش. (1390). «استفاده از گرما در ضدعفونی کشمش». 5(13).
بریم نژاد، و. افتخاری، ا. (1390). «کاربرد منطق فازی در درجه‌بندی کشمش». مجلّه تحقیقات اقتصاد کشاورزی. 3(3)، 186-173.
صبوری، م. عمانی، ا. میردامادی، م.( 1387). «بررسی نقش فعالیت‌های آموزشی و ترویجی در فعالیت‌های زراعی گندم-کاران شهرستان گرمسار در طرح محوری گندم طی سال‌های 83-1382». فصلنامه دانش کشاورزی ایران، 5(2)، 228-215.
علی میرزایی، ع. اسدی، ع. طهماسبی، م. (1389). «تأثیر بکارگیری مواد و وسایل آموزشی بر آموزش‌های ترویج کشاورزی». فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی. شماره 12، 54-44.
جمشیدی، ع. تیموری، م. جمشیدی، م. سرابی، س. (1389). «بررسی عوامل مؤثر بر نگرش کشاورزان نسبت به کاشت برنج مطالعه موردی: شهرستان شیروان و چرداول در استان ایلام». مجلّه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. 2-41(3)، 297-287.
سوانسون، ب. (1385). «ارتقای ترویج کشاورزی». ترجمه امیر باقری و توحید صیامی. تهران: انتشارات باغ اندیشه.
اعظم زاده شورکی، م. چیذری، ا. مرتضوی، ا. (1390). «بررسی توان رقابتی صادرات کشمش ایران در برابر دیگر صادرکنندگان عمده این محصول». بررسی‌های بازرگانی. شماره 50، 10-2.
امیری، ه. چشمی، ع.(1391). «تحلیل ادغام‌های عمودی در بنگاه‌های صادر کننده کشمش با اقتصاد هزینه مبادله». فصلنامه پژوهش‌نامه بازرگانی. شماره 62، 151-125.
هاوکینز، اج. ا، انتونی ام، و دان جان دبلیو، ک. (1377). «فرآیند ترویج کشاورزی و دامپروری». ترجمه ناهید اوکتایی. تهران: مرکز تحقیقات و بررسی مسایل روستایی.
میرگوهر، م. موحد محمدی، م. (1387). «بررسی و الویت‌بندی نیازهای آموزشی و ترویجی کشاورزان با استفاده از رویکرد سنجش اختلافی سطح دانش فنی و میزان کاربرد آن (مطالعه موردی گندم‌کاران استان-های تهران و اصفهان)». مجلّه علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران. (1)، 72-61.
Renchie, L.D. Jones, A.W. (2004). "Effectiveness of an SPAT education program". Journal of Extension. Vol. 42, No. 6. 58-67.