شناسایی و دسته بندی سازه های بسته بندی مواد غذایی با روش تحلیل محتوا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت، دانشکده اقتصاد ، مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 استادیار گروه مدیریت، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

در مطالعه حاضر، به دنبال شناسایی سازه های بسته بندی نوع اول مواد غذایی و دسته بندی این سازه ها جهت ارائه یک طبقه بندی جامع هستیم. این بررسی ها با در نظر گرفتن بسته بندی در زمینة خرید بی برنامه صورت گرفته است. این مطالعه از حیث هدف کاربردی، از نظر ماهیت کیفی و روش‌شناسی، تحلیل محتوا است. جامعة آماری این پژوهش، اسناد موجود و خبرگان صنعت بسته‌بندی می‌باشند. ابزار جمع آوری داده ها براساس مطالعات گذشته جهت جمع‌آوری اطّلاعات اولیه و سپس پرسشنامه‌ای برای نظرخواهی از خبرگان به منظور شناسایی و اتفاق‌نظر دربارة ابعاد بسته‌بندی مواد غذایی بوده است. به‌منظور بررسی روایی محتوایی عناصر بسته‌بندی، از شاخص نرخ روایی محتوا (CVR) که توسط لاوشه (1975) ارائه ‌شده، استفاده شده و به‌منظور بررسی پایایی مدل از شاخص کاپا استفاده شده است. در نهایت، 37 شاخص، 6 مؤلفه (طراحی، عناصر متنی، چند حسی بودن، عناصر تشویقی، ویژگی های عملکردی و ویژگی دوستدار محیط زیست) دو بعد (عناصر دیداری و غیردیداری) برای بسته‌بندی محصولات غذایی تعریف شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification and Classification of Food Packaging Structures by Content Analysis Technique

نویسندگان [English]

  • Abolghasem Ebrahimi 1
  • Kazem Askarifar 2
  • Arezoo Riahy Samani 3
1 Associate Prof. In Business Management. Shirz University, Shiraz, Iran
2 Assistant Prof. In Business Management. Shirz University, Shiraz, Iran
3 MSc. Student in Business Management, Shiraz MUniversity, Shiraz, Iran
چکیده [English]

In the present study, we seek to identify the structures of the first type of food packaging and classify them to provide a comprehensive classification. These surveys were carried out with regard to packaging in the field of impulse buying. This study is, in terms of its goal, functional; in terms of its nature, qualitative; and in terms of its methodology, content analysis. The statistical community of this research is the existing documents and experts in the packaging industry. Data gathering tool was based on the previous studies to collect the initial information and then a questionnaire for expert opinion to identify and consensus on the dimensions of food packaging. In order to investigate the content validity of packaging elements, the content validity index (CVR) provided by Lawshe (1975) was used and Kappa index was used to examine the reliability of the model. Finally, 37 indicators, 6 components (design, textual elements, multi-sense, incentive elements, functional attributes, and eco-friendly features) and two dimensions (visual and non-visual elements) were defined for food packaging.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Packaging
  • Packaging Structures
  • Content Analysis
1. افراسیابی، ن (1389). «بسته­بندی. وزارت بازرگانی جمهوری اسلامی ایران». بازیابی شده در 14. 9. 1397.
2. حاجی رضایی، م. (1390). «بررسی تأثیر عناصر بسته­بندی بر تصمیم خرید مصرف­کننده مطالعه موردی: صنایع غذایی شهر یزد». پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور استان البرز.مرکز کرج.
3. رحیم نیا، ف، ﻋﻠﻮﯼ، س.م.، و ﻧﺠﻔﯽ سیاهرودی، م. (1391). «ﺑﺮﺭﺳﯽ تأثیر ویژگی‌های دیداری ﻭ ﮐﺎﺭﮐﺮﺩﯼ بسته‌بندی ﺑﺮ خرید ﻣﻮﺍﺩ ﻏﺬﺍیی ﺑﺎ ﺗﻌﺪیل­گری متغیر بوم‌شناختی ﻣﺸﺘﺮﯼ»، مدیریت ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﯽ، 4(3)، 65-82.
4. ﺭﺿﺎ میرابی، و، . ابراهیمی، م. (1395). «ﺑﺮﺭﺳﯽ تأثیر بسته‌بندی ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ آرایشی ﻭ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﯽ ﺑﺮ ﺭﻓﺘﺎﺭ خرید مصرف‌کنندگان ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮﺭﺩﯼ ﻋﻄﺮ ﻭ ادکلن ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ (ﻣﻨﻄﻘﻪ 1 ﺗﺎ 5 ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﯼ)»، پژوهش‌های جدید ﺩﺭ مدیریت ﻭ ﺣﺴﺎﺑﺪﺍﺭﯼ، 3(7)، 237-260.
5. رضایی، ب. (1393). «مطالعه تأثیر بسته­بندی بر قصد خرید مصرف­کنندگان با ملاحظه اثر میانجی ادراک مصرف­کننده از کیفیت محصول (مورد مطالعه: محصول خرما در شیراز)». پایان نامه کارشناسی ارشد. گروه مدیریت. دانشکده اقتصاد و مدیریت. دانشگاه سمنان.
6. رضایی، ن. (1394). «بررسی تأثیر عوامل بسته­بندی بر تصمیم خرید مصرف­کنندگان مطالعه موردی: مشتریان کیک در مراکز خرید شهروند استان تهران». پایان نامه کارشناسی ارشد. گروه مدیریت بازرگانی. دانشکده مدیریت. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
7. سلطانی، م، جعفری، س.م.ب. و مجیدی، س س. (1396). «شناسایی اجزای تصمیم خرید مصرف‌کننده از منظر بسته‌بندی محصول و بررسی تأثیر سطح درگیری ذهنی بر این اجزا (مورد مطالعه صنعت سوهان قم)»، علوم و صنایع غذایی، 14(72)، 243-257.
8. عبدالحسن بیگی، ت. (1391). «بررسی و رتبه­بندی عوامل بسته بندی محصولات غذایی مؤثر بر تصمیم خرید مشتریان». پایان نامه کارشناسی ارشد. گروه مدیریت بازرگانی. بخش مدیریت، اقتصاد و حسابداری. دانشگاه پیام نور مرکز تهران غرب.
9. محمدبیگی، ا، محمدصالحی، ن . علی گل، م. (1393). «روایی و پایایی ابزارها و روش­های مختلف اندازه­گیری آن‌ها در پژوهش­های کاربردی در سلامت»، مجلّه دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. دوره 13. 1153-1170.
10. مقصودی، م. (1395). «بررسی تأثیر چاپ در طراحی یک بسته­بندی موفّق». پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده هنرهای تجسمی. دانشگاه هنر.
11. مهدی زاده، ح.ر. (1391). «بررسی تأثیر ابعاد زیبایی شناختی بسته­بندی بر تصمیم­گیری مشتریان لوازم آرایشی (مطالعه موردی : برندهای سینره و نیوآ)». پایان نامه کارشناسی ارشد. گروه مدیریت بازرگانی. دانشکده مدیریت. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
12. واژه یاب.(بی تا). «بسته­بندی». بازیابی شده در 15.9.1397 .
13. Ampuero, O., & Vila, N. (2006). “Consumer perceptions of product packaging.” Journal of consumer marketing, 23(2), 100-112.
14. Cahyorini, A., & Rusfian, E. Z. (2012). “The effect of packaging design on impulsive buying.”  Bisnis & Birokrasi Journal, 18(1).
15. De Luca, P., & Penco, P. (2006). “The role of packaging in marketing communication: an explorative study of the Italian wine business.” 3rd International Wine Business Research Conference. (pp. 6-8). Montpellier, France.
16. Dhariyal, D., & Kothari, H. C. (2017). “Analysing Impact of Packaging Design on Impulsive Buying using Regression Model.” International Journal of Engineering and Management Research (IJEMR), 7(1), 200-205
17. Fajardo, M. T., Townsend, C. (2016). “Where you say it matters: why packages are a more believable source of product claims than advertisements.” journal of consumer psychology, 26(3), 426-434.
18. Gaille, B. (2017). “19 Dramatic impulse buying statistics.” In Pinterest. Retrived October 22, 2017.
19. Hill, H., & Tilley, J. (2002). “Packaging of children’s breakfast cereal: manufacturers versus children.” British Food Journal, 104(9), 766-777.
20. Koutsimanis, G., Getter, K., Behe, B., Harte, J., & Almenar, E. (2012). “Influences of packaging attributes on consumer purchase decisions for fresh produce.” Appetite, 59(2), 270-280.
21. Krishna, A., Cian, L., & Aydınoğlu, N. Z. (2017). “Sensory aspects of package design.”  Journal of Retailing, 93(1), 43-54.
22. Nayyar, E. V. (2012). “Packaging-An Innovative source of Impulsive and Abrupt Buying Action.” International Journal of Management and Information Technology, 1(1), 13-16.
23. Rebollar, R., Gil, I., Lidón, I., Martín, J., Fernández, M. J., & Rivera, S. (2017). “How material, visual and verbal cues on packaging influence consumer expectations and willingness to buy: The case of crisps (potato chips) in Spain.” Food Research International, 99, 239-246.
24. Rebollar, R., Lidón, I., Serrano, A., Martín, J., & Fernández, M. J. (2012). “Influence of chewing gum packaging design on consumer expectation and willingness to buy. An analysis of functional, sensory and experience attributes.” Food Quality and Preference, 24(1), 162-170.
25. Silayoi, P., & Speece, M. (2004). “Packaging and purchase decisions: An exploratory study on the impact of involvement level and time pressure.” British food journal, 106(8), 607-628.
26. Singh, K. (2014). “The economic role of packaging.” In World packaging organization. Retrieved October 22, 2017, from http://www.worldpackaging.org/i4a/pages/index.cfm?pageID=3357
27. Underwood, R. L. (2003). “The communicative power of product packaging: creating brand identity via lived and mediated experience.” Journal of Marketing Theory and Practice, 11(1), 62-76.
28. Viera, A. J., & Garrett, J. M. (2005). “Understanding interobserver agreement: the kappa statistic.” Fam Med, 37(5), 360-363.
29. Vila-López, N., Küster-Boluda, I., & Sarabia-Sánchez, F. (2017). “Designing a packaging to promote healthy and low-fat foods: Adolescents versus young-adults.” Food Research International, 99, 815-820.
30. Wells, L. E., Farley, H., & Armstrong, G. A. (2007). “The importance of packaging design for own-label food brands.” International Journal of Retail & Distribution Management, 35(9), 677-690.